Απόκριες

Ενώ στο πανηγύρι και στον γάμο οι ηθικές αξίες της κοινότητας επιβεβαιώνονται με την σκηνική παρουσίασή τους, στις Απόκριες επιβεβαιώ­νονται με την προγραμματισμένη και περιορισμένη άρνησή τους. Οι Απόκριες ανήκουν στους άντρες και μάλιστα στους νέους, τους ανύπαντρους, που προετοιμάζουν τα καμώματά τους από εβδομάδες πριν και τα διηγούνται για χρόνια μετά. Η δράση είναι ομαδική, με καταμερισμό των ρόλων και με αναγνωρισμένο αρχηγό που έχει το γενικό πρόσταγμα. Οι εκδηλώσεις κορυφώνονται και τελειώνουν την Κυριακή της Τυρινής ή και την Καθαρή Δευτέρα.

Το κέντρο του ενδιαφέροντος συγκεντρώνουν οι μεταμφιέσεις, που βέβαια γίνονται από τα υλικά που είναι πρόχειρα στο χωριό, και παρουσιάζουν θέματα οικεία σε όλους. Τα ζώα είναι το πιο συνηθισμένο θέμα: γάιδαροι με τ' αυτιά, τράγοι με τα κέρατα, καμήλες με την καμπούρα, κλώσσες με τα πούπουλα. Επίσης διάφοροι τύποι του χωριού: ο παπάς κι η παπαδιά, ο δάσκαλος και οι μαθητές, ο μπέης και οι υποτακτικοί του, ο γαμπρός κι η νύφη. Άλλοτε το αρχικό θέμα έχει χαθεί, τότε η μεταμφίεση έχει μόνο σκοπό να κρύψει τον μεταμφιεζόμενο και να προκαλέσει έκπληξη, φόβο ή περιέρ­γεια. Φοράνε μάσκες, προβιές, παλιά ρούχα, βάφουν τα πρόσωπα μαύρα, άσπρα ή κόκκινα και κρεμούν επάνω τους μεγάλα κουδούνια.

Λέγονται αράπδις, καρναβάλια, κατσίβελοι, σκυλαραίοι, μουτσούνες, αρκουδιαραίοι και χίλια δύο άλλα ονόματα. Γυρίζουν τα σπίτια το βράδυ τραγουδώντας τα τραγούδια τους και χορεύοντας με τους νοικοκυραίους. Πειράζουν τα κορίτσια, τρομάζουν τα παιδιά και κοροϊδεύουν τους γέρους. Φέρνουν την πίτα που έψησαν μόνοι τους, την τρώνε καθισμένοι σε κύκλο στην πλατεία, πίνουν και χορεύουν. Αλλού παίζουν μικρές σατυρικές σκηνές διακωμωδώντας γνωστά περιστατικά και χαρακτηριστικούς τύπους του χωριού.

Ανάβουν φωτιές και γύρω τους χορεύουν είτε τους συνηθισμένους χορούς με εξεζητημένες και αστείες φιγούρες, είτε ειδικούς χορούς με βωμολοχικά τραγούδια και άσεμνες χειρονομίες. Τέτοιοι χοροί είναι το «Πώς το τρίβουν το πιπέρι» όπου τρίβουν το χώμα με τα διάφορα μέρη του σώματος, και η «Αγία Σωτήρα» όπου πιάνονται με τα χέρια περασμένα κάτω από τα σκέλη. Τα τραγούδια αυτά και οι χοροί, συνδεδεμένα με ατμόσφαιρα ελευθεριότητας, δεν χορεύονται παρά μόνο στις Απόκριες ή ίσως στο τέλος του γλεντιού του γάμου.