|
| Κείμενο : Το Μουσείο Αγροτικής Ιστορίας του παραδοσιακού χωριού Αρόλιθος. |
| Πηγή : /P053-03 , Ευρετήριο : O-C9DF122F |
Μιχάλης Σαλούστρος Το Μουσείο Αγροτικής Ιστορίας του παραδοσιακού χωριού Αρόλιθος. Σαλούστρος, Μιχάλης: "Το Μουσείο Αγροτικής Ιστορίας του παραδοσιακού χωριού Αρόλιθος", Παράδοση και Τέχνη 053, σελ. 11-13, Αθήνα, Δ.Ο.Λ.Τ., Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 2000. Το Μουσείο Αγροτικής Ιστορίας του παραδοσιακού χωριού Αρόλιθος Ακολουθώντας την παλαιά εθνική οδό Ηρακλείου Ρεθύμνου, περίπου 11 χιλιόμετρα από το Ηράκλειο ο ταξιδιώτης της Κρήτης θα δει ξαφνικά να εμφανίζεται μπροστά του το παραδοσιακό χωριό Αρόλιθος. Κτισμένος στην πλαγιά ενός βουνού, μέσα στο άγριο κρητικό τοπίο αποτελεί ένα στολίδι στο χάρτη της κρητικής φύσης, θυμίζοντας στους παλαιότερους αναμνήσεις από τον τρόπο ζωής τους ενώ οι νεότεροι αντικρύζουν την απλότητα και την ομορφιά του παρελθόντος. Ο Αρόλιθος θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ένα τουριστικό συγκρότημα το οποίο αναπαριστά ένα κρητικό χωριό με διάφορα εργαστήρια κρητικών τεχνών, δυο παραδοσιακά σπίτια, ξενοδοχείο Α΄ κατηγορίας, ένα εστιατόριο και μια ταβέρνα, καφετέρια και καφενείο, όπως επίσης μια μικρή εκκλησία για γάμους και βαπτίσια. Ο επισκέπτης του Αρόλιθου διαβαίνοντας στα σοκάκια μπορεί να δει το κατάστημα των ασημικών, το εργαστήριο της κεραμικής το οποίο παρουσιάζει μια νέα προσέγγιση της τέχνης, με καλλιτεχνήματα νέου ρυθμού τα οποία όμως διατηρούν το φόντο της κρητικής ζωής, καθώς επίσης την έκθεση των υφαντών με τους κρητικούς αργαλειούς, τα πατροπαράδοτα υφαντά, τα κεντήματα και τα πλεκτά. Μετά από το οδοιπορικό στα γραφικά στενάκια οι επισκέπτες μπορούν να ξεκουραστούν στο γραφικό καφενείο ή στην καφετέρια με την πανοραμική θέα προς το Ηράκλειο απολαμβάνοντας τον ελληνικό καφέ και την μυρωδάτη ρακί. Στο εστιατόριο διοργανώνονται οι περίφημες κρητικές βραδιές με το μουσικοχορευτικό συγκρότημα το οποίο παρουσιάζει χορούς και τραγούδια από την Κρήτη και όλη την Ελλάδα σε ένα πρόγραμμα περίπου δύο ωρών. Επίσης στην πλατεία του χωριού την καλοκαιρινή περίοδο, μέσα σε ένα όμορφο φυσικό περιβάλλον πραγματοποιείται κάθε είδους κοινωνική εκδήλωση (χωρητικότητα γύρω στα 1500 άτομα). Αρόλιθος είναι μια λέξη από το κρητικό λεξιλόγιο η οποία σημαίνει τη λακκούβα του βράχου που συγκεντρώνει το νερό της βροχής. Το χωριό έχει αυτή τη συμβολική ονομασία επειδή συγκεντρώνει την παράδοση και την ομορφιά της Κρήτης. Το Μουσείο Αγροτικής Ιστορίας και Λαϊκής Τέχνης δημιουργήθηκε την διετία 1998-1999. Εμπνευστής και ιδρυτής του έργου αυτού είναι ο ιδιοκτήτης του παραδοσιακού χωριού Γιώργος Σαλούστρος. Με μεγάλο κόπο και μεράκι κατάφερε να συγκεντρώσει και να παρουσιάσει αξιόλογα στοιχεία του κρητικού πολιτισμού. Στην υλοποίηση της ιδέας του Μουσείου, πολύτιμη ήταν η συμβολή του αναπτυξιακού προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ενωσης LeaderII. Το Υπουργείο Γεωργίας και ο Οργανισμός Ανάπτυξης Τεμένους Πεδιάδος Ηρακλείου [ΟΑΤΕΠ] υπήρξαν οι ενδιάμεσοι τοπικοί φορείς. Συνολικά το Μουσείο αποτελείται από τέσσερα διαφορετικά μέρη, από τα οποία το καθένα έχει τα δικά του χαρακτηριστικά και τη δική του ομορφιά. Στο πρώτο μέρος μπορεί κανείς να δει τις διακοσμημένες βιτρίνες οι οποίες εκθέτουν έργα κρητικής χειροτεχνίας: χάλκινα αντικείμενα, υφαντά, ξυλόγλυπτα έργα, εκκλησιαστικά είδη και άλλα. Στο δεύτερο μέρος ο επισκέπτης μπορεί να γνωρίσει τα βασικά χαρακτηριστικά ενός κρητικού σπιτιού με τα κυρίως μέρη του όπως την κρεβατοκάμαρα, την κουζίνα με την παραστιά, το κρητικό σαλόνι και άλλα. Στο τρίτο μέρος ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει την απλότητα των παραδοσιακών επαγγελμάτων. Μερικά από τα επαγγέλματα που εκθέτονται είναι: ο γεωργός, ο σαμαράς, ο αγγειοπλάστης, ο φανοποιός και άλλα. Το τέταρτο μέρος είναι τα εξωτερικά μέρη του Μουσείου: Το μιτάτο ή σπίτι του βοσκού, η μάντρα των προβάτων για το άρμεγμα, η κρήνη του χωριού, το ρακιδοκάζανο για την απόσταξη της ρακής, το αλώνι. Το Μουσείο ξεκίνησε την πιλοτική του λειτουργία τον Νοέμβριο του 1999. Στόχος του είναι να παραμένει ανοιχτό σε δωδεκάμηνη βάση, προκειμένου να συντελέσει στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Στα πρώτα βήματα της λειτουργίας του έχει λάβει θετικές κριτικές από ανθρώπους που το επισκέφτηκαν όπως τα μέλη της ΙΛΑΕΚ, διευθυντές μουσείων, ελεγκτές της Ευρωπαϊκής Ενωσης, πρόεδροι συλλόγων, δάσκαλοι, λαογράφοι, δημοσιογράφοι, τουριστικοί πράκτορες και άλλοι πολλοί. Αλλος βασικός στόχος του Μουσείου είναι η επιμόρφωση των μικρών και μεγάλων παιδιών. Για αυτό το λόγο σχεδίασε εκπαιδευτικά προγράμματα σχετικά με την θεματολογία του. Τη σχολική περίοδο 1999-2000 πολλοί μαθητές της Κρήτης είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν τα εξής προγράμματα: 1. Οι μουσαφίρηδες στο σπίτι της γιαγιάς.2. Ο προπαππούς μου ο μάστορας.3. Ο Σαλβαράς και η Σαρτζάτα.4. Ξενάγηση. Μέρος του Μουσείου αποτελεί το εργαστήρι συντήρησης έργων τέχνης και αντικειμένων ιστορικής σημασίας. Σκοπός του είναι η διατήρηση των αντικειμένων που υπάρχουν ήδη στην έκθεση του Μουσείου άλλα και η συντήρηση νέων αντικειμένων με καινούργια θέματα προκειμένου να ανανεώνεται η έκθεση. Στα πλαίσια της προσπάθειας αυτής συνεργάζεται με τα ΙΕΚ Ηρακλείου, από όπου αντλεί φοιτητές για την πρακτική τους άσκηση. Οι συντηρητές αναπτύσσουν δραστηριότητες σε όλα τα στάδια της συντήρησης, και στην καταγραφή των αντικειμένων. Επίσης δραστηριοποιούνται στον τομέα της έρευνας ιστορικών στοιχείων για συγκεκριμένες πρώτες ύλες και την εξέλιξη τους ανά τους αιώνες. Μια επιπλέον δραστηριότητα του Μουσείου είναι η παρακολούθηση συνεδρίων και ημερίδων σχετικά με την Κρήτη και την ιστορία της. Με την δράση αυτή καταφέρνει να συγκεντρώνει πολύτιμες πληροφορίες και υλικό για την ενίσχυση της βιβλιοθήκης όπως βιβλία, οπτικό και ακουστικό υλικό, προκειμένου οι ενδιαφερόμενοι φοιτητές στο χώρο της ιστορίας και της λαογραφίας να μπορούν να ανατρέχουν στην βιβλιοθήκη για μελέτες και δανεισμό. Στα άμεσα σχέδια του Μουσείου είναι η κυκλοφορία πληροφοριακού υλικού σε ηλεκτρονική μορφή (CD-ROM) σχετικά με τον Αρόλιθο και το μουσείο του. Επίσης θα κυκλοφορήσουν μια σειρά από κάρτες με θέματα παρμένα από την έκθεση. Θα γίνει η μελέτη και ο σχεδιασμός των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για το νέο σχολικό έτος. Κύριος όμως στόχος είναι τα εγκαίνια του Μουσείου, στα πλαίσια των οποίων θα διοργανωθούν εκδηλώσεις όπως εκθέσεις. Μιχάλης Σαλούστρος *************************************** ************************************** PAR053 SaloustrosM01GR.doc |