|
| Κείμενο : Χοροί της Μεσημβρίας Βόρειας Θράκης |
| Πηγή : /P055-09 , Ευρετήριο : O-89E57F0B |
| Βασίλης Λάντζος Χοροί της Μεσημβρίας Βόρειας Θράκης Λάντζος, Βασίλης: "Χοροί της Μεσημβρίας Βόρειας Θράκης", Παράδοση και Τέχνη 055, σελ. 18, Αθήνα, Δ.Ο.Λ.Τ., Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2001. Χοροί της Μεσημβρίας Βόρειας Θράκης (Μία πρώτη αναφορά) Η μουσικοχορευτική παράδοση της περιοχής της Μεσημβρίας, με όλες τις ιδιαιτερότητές της, αποτελεί μέρος της πλούσιας παράδοσης της ευρύτερης περιοχής της Βόρειας Θράκης. Η Μεσημβρία είναι παραλιακή πόλη στις δυτικές ακτές της Μαύρης Θάλασσας, που δημιουργήθηκε το 510 π.Χ. από αποίκους Μεγαρείς, όπως μας πληροφορεί ο Στράβων. Η ονομασία της προέρχεται από την αρχαία θρακική λέξη βρία, η οποία σημαίνει πόλη, και από το όνομα του οικιστού Μέσιου (Μεσημβρία = πόλη του Μέσιου). Υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα φρούρια της βυζαντινής αυτοκρατορίας, με σπουδαίο εμπορικό λιμάνι, και ανέπτυξε εμπορικές σχέσεις με γειτονικές πόλεις, με αποτέλεσμα να καταστεί αρκετά πλούσια. Κατά την περίοδο της αυτονόμησης της Βόρειας Θράκης με την επωνυμία "Ανατολική Ρωμυλία" (1878-1885), η Μεσημβρία ήταν θρησκευτικό κέντρο της περιοχής και έδρα της Μητρόπολης. Σήμερα η Μεσημβρία, όπως ολόκληρη η περιοχή της πρώην Ανατολικής Ρωμυλίας, ανήκει στη Βουλγαρία, ύστερα από τη βίαιη προσάρτησή της το 1885. Τα κυριότερα χωριά που βρίσκονταν σχετικά κοντά στη Μεσημβρία και είχαν πλούσια μουσικοχορευτική παράδοση ήταν: Ο Αγιος Βλάσιος, ο Ραβδάς, ο Τζίμος, το Νταουτλή, η Μπάνα, η Ηράκλεια, ο Αίμωνας, ο Κόζιακος και ο Ασπρος. Με την υπογραφή της συνθήκης ειρήνης του Νεϊγύ (27/11/1919) μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας, υπεγράφη και η σύμβαση αμοιβαίας και εθελούσιας μετανάστευσης των φυλετικών, θρησκευτικών και γλωσσικών τους μειονοτήτων, η οποία τέθηκε σε εφαρμογή μετά από ένα χρόνο. Σαν αποτέλεσμα, οι περισσότεροι Ελληνες της περιοχής αυτής έφυγαν και εγκαταστάθηκαν ως πρόσφυγες σε διάφορα μέρη της Μακεδονίας και της Θράκης, όπου μετέφεραν την πολιτιστική τους κληρονομιά. Αρκετοί Ελληνες όμως παρέμειναν, κυρίως στη Μεσημβρία, και ζουν ακόμη στις προγονικές τους εστίες. Οι χοροί που χορεύονταν στην ευρύτερη περιοχή της Μεσημβρίας ήταν στενά συνδεδεμένοι με την εθιμική ζωή των κατοίκων και είναι οι εξής: 1. Το φλουρί.2. Σιώπκος.3. Κυνηγητός.4. Χεριάτκους Τραπανιστός.5. Κωλίτικος.6. Τρεμουλιστός.7. Της Κύρως.8. Ζερβός.9. Γιάρισκα.10. Ζωναράδικος Τραπανιστός.11. Γκαγκαβούζκους.12. Ζωναράδικος ("με οκτώ βήματα").13. Σφαρλί.14. Ισια πάν'.15. Ζωναράδικος ("με δώδεκα βήματα").16. Καλλινίτικος.17. Συρτός Μπανιώτικος.18. Τσίφτισσα ή Τσιπνίτσα.19. Τζιούστα.20. Μπαϊντούσκα.21. Σκούπα.22. Καρσιλαμάς.23. Ξεστρεχτός.24. Από τους ώμους.25. Κουκλίτικος ή Κουκλίστικος.26. Κονιαλίδικος.27. Συρτός.28. Μαχαιρίσιος.29. Τσουράπια.30. Λαγίσιος.31. Παληκαρίσιος.32. Μηλίτικο.33. Ισιος. Η συλλογή των χορών αυτών προέκυψε από συστηματική επιτόπια έρευνα του γράφοντος, η οποία ξεκίνησε το 1978 και συνεχίζεται, τόσο στα χωριά όπου εγκαταστάθηκε η πρώτη γενιά προσφύγων, όσο και στην παλαιά τους κοιτίδα στη Βόρεια Θράκη (πρώην Ανατολική Ρωμυλία). Οι χοροί αυτοί θα παρουσιαστούν στα πλαίσια της σειράς εκπαιδευτικών σεμιναρίων 2000-2001 με γενικό τίτλο "Χορός και Παραδοσιακός Πολιτισμός", που διοργανώνει το Θέατρο Ελληνικών Χορών "Δόρα Στράτου", υπό την αιγίδα της Διεθνούς Οργάνωσης Λαϊκής Τέχνης (Δ.Ο.Λ.Τ). Παράλληλα με τη διδασκαλία των χορών και την παρουσίαση εθνογραφικού υλικού, θα προβάλλεται ταινία βίντεο με σκηνές τραβηγμένες παλαιότερα κατά την έρευνα. Βασίλης Λάντζος Καθηγητής Φυσικής Αγωγής *************************************************** ***************************************************** PAR055 Lantzos04GR.doc |