|
| Κείμενο : Τραγούδια και σκοποί από τις Οινούσες |
| Πηγή : /P059-09 , Ευρετήριο : O-591AB4A0 |
| Παντελής Καβακόπουλος Τραγούδια και σκοποί από τις Οινούσες Καβακόπουλος, Παντελής: "Απολογισμός συνεδρίων", Παράδοση και Τέχνη 059, σελ. 20, Αθήνα, Δ.Ο.Λ.Τ., Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 2001. Τραγούδια και σκοποί από τις Οινούσες Το CD περιέχει τραγούδια από τις Οινούσες, ένα νησάκι μεταξύ της Χίου και της Αλησμόνητης Πατρίδας, της Μικράς Ασίας. Είναι παραγωγή του Ναυτικού Μουσείου Οινουσών, με το μουσικό σχήμα "Εν χορδαίς". Τα τραγούδια είναι σε χρώμα, ύφος και χαρακτήρα μικρασιατικό, εκτός από τα καθαρά αιγνουσιώτικα τραγούδια του γάμου, μερικά παλιά στε-ρεοελλαδίτικα, όπως η "Κλώσσα" και ο "Ποταμός", καθώς και το κυκλαδίτικο ο "Καραβάς". Είναι, νομίζω το πρώτο CD που μας καθορίζει σωστά τις κλίμακες (ήχους) και τους ρυθμούς των κομματιών. Τούτο οφείλεται στον άξιο ερευνητή και καλλιτέχνη του ουτιού Κυριάκο Καλαϊτζίδη. Η ηχογράφηση παρουσιάζει ατέλειες, που όμως δεν οφείλονται στους οργανοπαίχτες αλλά στην όχι καλή ηχοληψία. Το ορχηστρικό σύνολο σε γενικές γραμμές είναι καλό. Είναι αλήθεια πως οι τραγουδιστές δεν είναι από τους άριστους. Ομως σαν λαϊκοί οργανοπαίχτες είναι γνήσιοι και πηγαίοι στην παράδοση τους. Το μουσικό σύνολο των οργανοπαικτών παρουσιάζει, όλοι μαζί και ο καθένας χωριστά, τον δικό τους απλό ορχηστρικό ρόλο. Ιδιαίτερα θα εξάρω εδώ το σωστό μακάμι και το δεξιοτεχνικό παίξιμο που ακολούθησε στα σόλα του το κανονάκι. Καλό το παίξιμο του βιολιστή και του κλαρινίστα Αλβανόπουλου, όπως και του υπεύθυνου με το ούτι κ. Καλαϊτζίδη. Ενας σεβαστός αριθμός τραγουδιών έχει ηχογραφηθεί παλαιότερα σε δίσκους από άξιους τραγουδιστές όπως η Ρίτα Αμπατζή, η Ρόζα Εσκανάζη και ο κωνσταντινουπολίτης τραγουδιστής Καρίπης. Σε μερικά τραγούδια όπου φέρονται σαν συνθέτες παλιοί μουσικοί και τραγουδιστές, από τις μουσικές γραμμές και το ιδιόχρωμα το μικρασιατικό φαίνεται καθαρά πως τα τραγούδια ήσαν παραδοσιακά της Μικράς Ασίας. Το μόνο που έκαμαν οι δήθεν συνθέτες ήσαν μικροπαραλλαγές ή κάποιες πρόσθετες εισαγωγές για να τα κάνουν δικά τους. Με εντυπωσίασε το ζεϊμπέκικο "Απτάλικο", ή "Αφτάλικο" στη τοπική διάλεκτο. Είναι η πρώτη μου φορά που το άκουσα τόσο καλοπαιγμένο, με πιο σύντομη αγωγή, ιδιόμορφα μουσικά ποικίλματα και μουσικές φράσεις που φανερώνουν δεξιοτεχνική ευαισθησία και πάθος. Αφησα στο τέλος να εξάρω ένα αρχαίο μετρικό σχήμα στο τραγούδι "Της αγάπης το βοτάνι". Είναι το δεύτερο σύνθετο μετρικό σχήμα που συναντώ με αντίστροφη κίνηση - το πρώτο ήταν ένας δρομικός σκοπός "Της τζαμάλας" που έχω καταγράψει στο Φλάμπουρο Σερρών (βλ. Αρχαία Μακεδονία, 5ο διεθνές συμπόσιο, τόμος 1. ΙΜΧΑ 240 Θεσ/κη 1989, σελ. 645-652). Το τραγούδι "Της αγάπης το Βοτάνι" είναι από τα πιο παλιά και όπως αναγράφεται στο φυλλάδιο παρουσιάζει ένα σπανιότατο μετρικό σχήμα, από πολυάριθμους ρυθμικούς μορφικούς τύπους. Πρώτον, από την τετάρτου τύπου ενόργανη εισαγωγή 9σημου ρυθμού 2+2+2+3. Δεύτερον, από το πρώτο μέρος του τραγουδιού, που αποτελείται από δύο 8σήμους 3+2+3, δηλαδή δύο όμοιους 16σημους πόδες. Τρίτον, την ενόργανη τετάρτου τύπου 9σημη μουσική γέφυρα. Τέταρτον το τραγουδιστικό σύνθετο Ιόσημο μέτρο από 8σημο 2+2+3 kojτον τετάρτου τύπο 9σημο 2+2+2+3. Και πέμπτο, από ένα 16σημο, όμως τώρα από δύο διαφορετικούς 8σημους τύπους 3+2+3. Αξιος ο ερευνητής και μελετητής Κυριάκος Καλαϊτζίδης. Πραγματικά αξίζουν συγχαρητήρια σε όλους τους μουσικούς που συνέβαλαν στο αξιόλογο αυτό έργο, καθώς και στο "Ναυτικό Μουσείο Οινουσών" που συνέβαλε στη παραγωγή. Παντελής Καβακόπουλος ********************************************************** ********************************************************** PAR059 Kavakopoulos39GR.doc |