| Κείμενο : Χασάπικος ή Χασάπικο , Χορός σε πολλές περιοχές. |
| Πηγή : Εγκυκλοπαίδεια του Ελληνικού Χορού , Ευρετήριο : E-7255A |
| -[Pernot 1903, 124] Χίος: Μουσική καταγραφή Χασάπικου σε 2/4 από βιολιστή της πόλης που έπαιζε επαγγελματικά για να χορεύουν τις γιορτές. -[Παχτίκος 1905, 102] Ηράκλειο Νικομήδειας: Χορός Κασάμπικος παλαιός. Μουσική καταγραφή και λόγια του τραγουδιού "Αυτά τα σπήτια τα ψηλά..." και του "Σήμερα δευτέρα μέρα...", χορός Κασάπικος-Καζάσκα. -[Ανδρεόπουλος 1932, 32] Ελλάδα: Το πιο γνωστό όνομα του Μακεδονικού χορού σε όλη την Ελλάδα είναι Χασάπικος. Κατά περιοχές λέγεται Στα Τρία, Θρακικός, Φλωρινιώτικος κλπ. -[Αποστολίδης 1933, 269] Τσεντώ Σηλυβρίας Ανατολικής Θράκης: Από τους χορούς οι μάλλον επικρατούντες εις την Τσεντώ ήσαν ο Συρτός και ο Κασάπικος. -[Σταμούλη-Σαραντή 1934, 336] Καστανιές Ανατολικής Θράκης: Στο γλέντι του γάμου όσο περνάει η ώρα τα κεράσματα γίνουνται πιο συχνά, οι παιχνιδιάτορες παίζνε πεταχτούς σκοπούς, ο χορός ανάφτ', ο Συρτός γερνάει στο πεταχτό Χασάπικο και τα πάσα πέφτουνε στους παιχνιδιάτορες βροχή. -[Μαζαράκη 1937, αδημ.] Αϊβαλί: Είχαμε κουβαρντάδικοι χοροί, χόρεβγαν παλικαρίσια. Θέλαμε χορέψει το μαντήλι. Μετά θα γίνει Τούρκικος, Αλειβαδίτικος και Χασάπικος. Οι χοροί του γάμου είν' αυτοί. Χόρεβαν μόνο με τη μουσική. Τον Χασάπικο τον χόρεβαν δύο άντρες, τον χόρεβαν με τα μαχαίρια, κάναν κι τα χέρια. Ηταν πολύ δύσκολος κι ήταν λίγοι που τον ξέραν. Τους άλλους τους χόρεβαν κι άντρες κι γυναίκες, τον Χασάπικο μόνο άντρες. Αυτοί οι χοροί μόνο στους γάμους χορέβονταν, τις Απόκριες χορέβαμε άλλοι χοροί. -[Σακελαρίου 1940, 47] Ελλάδα: Χασάπικος πολίτικος. Μουσική καταγραφή σε 2/4. -[Πετρόπουλος 1941-42, 166] Σκόπελος-Πέτρα Ανατολικής Θράκης: Μεταξύ των συνηθισμένων χορών είναι ο Κασάπκος ή Χτυπτός. -[Παπαϊωαννίδης 1943, 278] Σωζόπολη Βόρειας Θράκης: Ο Βατάμικος, ο Χασάπικος και ο Καρσιλαμάς εχορεύοντο μόνον υπό ανδρών. -[Σμυρνάκης 1947, 312] Πάτμος: Ο δε αρχαίος πυρρίχιος φαίνεται αναλογών προς τον Αρβανίτικον ή Τσάμικον ή Χασάπικον, ον χορεύουσιν εν Πάτμω άνδρες μόνον. -[Crosfield 1948, 36] Ελλάδα: Περιγραφή βημάτων και μουσική καταγραφή σε μέτρο 2/4. -[Χριστόπουλος 1948, 131] Ικόνιο: Εις την τρίτην φάσιν της διασκεδάσεως του γάμου ήρχοντο ο Συρτός, ο Κασάπικος, και κατά τα τελευταία έτη οι ευρωπαϊκοί χοροί, τα σαρκιά της Κωνσταντινουπόλεως και ελληνικά τραγούδια. -[Σταμούλη-Σαραντή 1956, 113] Σηλυβρία Ανατολικής Θράκης: Συνήθως χόρευαν το Συρτό αλλ' όταν άναφτε η ευθυμία το γύριζαν στον Χασάπικο που ήταν πεταχτός. Σ' αυτόν έβαζε τα χέρια ο ένας πάνω στους ώμους του άλλου. -[Μουτσόπουλος 1957, 533] Ελλάδα: Δύο παραδείγματα, ένα Πολίτικου Χασάπικου και ένα Χασαποσέρβικου χορού. Ο βουλγάρικος χορός Kasapko από ρυθμική άποψη μοιάζει μάλλον με τον δεύτερο. -[Τσιότρας 1964, 86] Παλαιοχώρα Χαλκιδικής: Εχόρευαν Συρτούς και Χασάπικους. -[Παπαχαραλάμπους 1965, 130] Κύπρος: Χορεύεται και ο Κασάπικος. -[Χατζήμπεης 1965, 226] Κρήνη (Τσεσμές) Μικράς Ασίας: Εσυνηθίζοντο και οι Ζεϊμπέκικοι, Κόνιαλης, Καρσιλαμάς και Χασάπικος. -[Λασκαρίδης 1966, 166] Κίος Προποντίδας: Ο πιο αγαπητός εις τον λαόν της Κίου χορός ήτο ο Κασάπικος, τον χόρευαν παρέες νέων με τα χέρια στους ώμους. -[Σεϊτανίδης 1969, 323] Σουφλί Δυτικής Θράκης: Τραγούδι "Κάτου σ' τσ' βατσνιάς τη ρίζα...", χορός Χασάπικος. -[Παπαχρήστος 1972, 117] Μακεδονία: Αλλο όνομα "Μακελλαρικός". Μακελλαρικό τον ονομάζει και ο Ανδρεόπουλος, ο πρώτος ασχοληθείς με τους ελληνικούς χορούς, ο οποίος όμως άφησε μόνο σημειώσεις ανέκδοτες. Είναι χορός της συντεχνίας των κρεοπωλών, οι οποίοι έχουν καλούς μεζέδες, πίνουν και κρασί, και μετά στηρίζονται έτσι μεταξύ τους και περπατούν προς το σπίτι τους. Μέχρι πριν λίγα χρόνια χορευόταν μόνο στα χωριά της Μακεδονίας, μετά όμως έγινε διάσημος με τα όνομα Συρτάκι. Τότε χορευόταν μόνο από άντρες. Περιγράφονται τα βήματα, του αργού και του γρήγορου. Παρατίθενται σχήματα με πέλματα. -[Παπαχρήστος 1972, 139] Ψαράδες Φλώρινας: Καταγραφή μελωδίας με τον τίτλο Χασάπικος Ψαράδων Φλωρίνας, σε 2/4. -[Σωτηράκης 1972, 4] Νεχώρι Χίου: Την Τυρινή Κυριακή αρχικά στηνόταν πλάι στο ξωκλήσι ο Χασάπικος χορός με συνοδεία μουσικής από λαϊκά όργανα όπως η τσαμπούρνα, το τουμπί και πολύ συχνά το σαντούρι. Μετά, η πορεία προς το χωριό έπαιρνε τελετουργικό χαρακτήρα. Τελικά στην πλατεία στηνόταν ο τελικός Χασάπικος χορός. Τα παλληκάρια πιανόταν χέρι-χέρι, ψηλά από τους ώμους κι άρχιζαν ρυθμικά και αρρενωπά τα πατήματα του χορού, στην αρχή αργά και βαριά, όσο όμως προχωρούσαν ο χορευτικός ρυθμός επιταχυνόταν, τα πατήματα γινόταν πιο γοργά, πηδηχτά και ανάερα. Εκαμναν ιδιαίτερη εντύπωση και προκαλούσαν θαυμασμό μερικά παλληκάρια που κατόρθωναν μ' ένα πήδημα να πάρουν τούμπα στον αέρα από τα μπρος προς τα πίσω συγκρατούμενοι από τους πλαγινούς τους. Ηταν ένας χορός αποκλειστικά αντρίκειος και χρειαζόταν ευκινησία και αντοχή. -[Metallinos & Schumacker 1972-75, 266] Ελλάδα: Περιγραφή των βημάτων του Χασάπικου ή Μακελλαρικού. Χορεύεται στις ταβέρνες, σε ρυθμό 2/4. -[Metallinos & Schumacker 1972-75, 277] Ελλάδα: Περιγραφή των βημάτων του Βαριού Χασάπικου ή Αργού Χασάπικου ή Ναυτικού, ή Πλοιορίτικου ή Πειραιώτικου. Εχει ρυθμό 3/4, δημιουργήθηκε τα τελευταία 20 χρόνια στις ταβέρνες των λιμανιών και έγινε γνωστός από την ταινία "Ποτέ την Κυριακή". -[Petrides 1975, 31] Ελλάδα: Το Ζεϊμπέκικο στα ρεμπέτικα τραγούδια εκφράζει ατομισμό, ενώ το Χασάπικο συναδέλφωση και δεκτικότητα. Χορεύεται από δύο ή το πολύ τρεις άντρες δίπλα-δίπλα με τα χέρια πιασμένα από τους ώμους. Ρυθμός αργός ή μέτριος 2/4 ή 4/4. Στην αρχική του μορφήτο χασάπικο ήταν αυτοσχεδιασμός πάνω σε ένα βασικό βήμα, μερικές παραλλαγές και δυο τρία βήματα που είχαν διαμορφώσει και προετοιμάσει προηγουμένως οι δύο ή τρείς φίλοι. Τότε οι παραλλαγές δεν είχαν απομνημονευθεί από τους χορευτές όπως τώρα, αλλά ο πρώτος χορευτής έδινε σύνθημα πιέζοντας τον ώμο του άλλου με το χέρι του. Ετσι ο χορός εξέφραζε την στενή επικοινωνία μεταξύ των χορευτών. Παραλλαγή του Χασάπικου είναι το Συρτάκι, πιο πηδηχτό και χαλαρό, πιο επιδειξιακό, ενώ το Χασάπικο είναι εσωστρεφές και θέλει συγκέντρωση, σαν το Ζεϊμπέκικο. Οι χορευτές είναι γυρτοί, οι κινήσεις μετρημένες και με ένταση, σαν συμπιεσμένο ελατήριο. -[Holden & Vouras 1976, 33] Ελλάδα: Περιγραφή βημάτων και παραλλαγών, και μουσική καταγραφή σε ρυθμό 2σημο. Ο Χασάπικος την βυζαντινή εποχή λεγόταν Μακελλάρικος. Σήμερα είναι επίσης γνωστός στην Μακεδονία σαν Χασαποσέρβικος, στη Θράκη σαν Χασάπικος και στα νησιά του Αιγαίου σαν Πολίτικος Χασάπικος. Ο Χασάπικος ή χορός Στα Τρία είναι χορός με έξη χρόνους (βήμα, βήμα, πάτημα, σήκωμα, πάτημα, σήκωμα) είναι γνωστό σε όλες τις γωνιές της Ελλάδας με πάρα πολλά ονόματα και διάφορους ρυθμούς. Για παράδειγμα, στο φεστιβάλ που οργάνωσε η Δόρα Στράτου στην Αθήνα το 1962 ο χορός αυτός εμφανίστηκε σαν "Χορός της νύφης" σε αργό 2/4, σαν "Μωρή κοντούλα λεμονιά" σε 3/4, σαν "Μυγδάλω, Μυγδάλω" σε 7/8, και ακόμα με την κοινή παραλλαγή που περιγράψαμε. Ειδικές ονομασίες των επί μέρους παραλλαγών που περιγράψαμε είναι: Κουνελάκια, Τσέστος (πιθανώς από την βουλγαρική λέξη chesto που σημαίνει μικρά βήματα). Αλλοι χοροί με το ίδιο σχήμα βημάτων, που όμως εμφανίζονται σαν ιδιαίτεροι χοροί, είναι οι: Μπαλαριστός, Γκάιντα, Γερόντων, Χασάπικο Θράκης, Ικαριώτικος, Κυθηραϊκός, Λευκαδίτικος, Μέρμηγκας, Μέρμηγκας Κεφαλονιάς, Παϊπούρτ, Σαμιώτικος, Σταυρωτός, και Συρτός Σαλαμίνας. Οι περισσότερες παραλλαγές διαφέρουν μόνο στην μελωδία και στο χρώμα της εκτέλεσης. -[Holden & Vouras 1976, 36] Θράκη: Περιγραφή βημάτων και μουσική καταγραφή σε ρυθμό 6σημο του Χασάπικου Θράκης ή Πιλαλητού. Στη Θράκη ο Χασάπικος που τραγουδιέται ακολουθείται συχνά από ένα γρηγορώτερο οργανικό κομμάτι, τον Πηδηχτό. Το μέτρο των 6/8 δεν είναι συνηθισμένο στην ελληνική δημοτική χορευτική μουσική. -[Holden & Vouras 1976, 109] Ελλάδα: Περιγραφή βημάτων και μουσική καταγραφή σε 4/4 του Βαρύ Χασάπικου, που χορεύεται στις ταβέρνες. Λέγεται και: Αργός Χασάπικος, Ναυτικός, Πειραιώτικος. -[Καβακόπουλος 1976, 102] Θράκη: Στον Χασάπικο χορό ο ρυθμός είναι 2σημος, ζωηρός, τα βήματα είναι απλά, στα τρία, όπως σ' όλη την Ελλάδα. Σχήμα βημάτων και καταγραφή μελωδίας σε 2/4. Συνήθως ακολουθεί έναν αργό χορό και τον χορεύουν λίγοι, οι πιο ικανοί χορευτές. -[Pappas 1977, 12] Θράκη και Μακεδονία: Σήμερα το Χασάπικο διαιρείται σε δύο χορούς: το Βαρύ ή Αργό Χασάπικο και το Ζωηρό Χασάπικο. Το Ζωηρό εκτελείται σε ανοιχτό κύκλο με τα χέρια πιασμένα στους ώμους. Το Βαρύ χρησιμοποιεί πιάσιμο αλυσίδας με τα χέρια στους ώμους, και συνήθως χορεύεται από τέσσερα έως έξι άτομα. Σχήματα με πέλματα. -[Καινούργιος 1978, 57] Παλιοχώρι Ρούμελης, Σαρακατσάνοι: Μεταξύ των χορών είναι και το Χασάπικο. -[Μωυσιάδης 1979, 72] Ανατολική Θράκη: Θα τον ακούσουμε (βρούμε) σαν Χασάπικο, μα και σαν Χασάπικο Πολίτικο (της Πόλης - Κωνσταντινούπολης). Ο χορός έχει και το όνομα Μακελάρικος. Στην Κωνσταντινούπολη μακελάρης λεγόταν ο χασάπης και ο χορός, επειδή τον χόρευε η συντεχνία των χασάπηδων-μακελάρηδων, ονομάστηκε Χασάπικος ή Μακελάρικος. Περιγραφή βημάτων και σχήματα με πέλματα. -[Στράτου 1979, 125] Αγιος Γεώργιος Σηκούσης Χίου: Μας έδειξαν (το 1969) και έναν Χασάπικο, που όπως μας είπαν οι ίδιοι "όταν έχει πολύ κόσμο που χορεύει τον κουλουριάζουν". -[Petrides 1980, 13] Ελλάδα: Οι περισσότεροι Ελληνες το λένε Χασάπικο γιατί ήταν ο χορός των χασάπηδων της Κωνσταντινούπολης. Λέγεται και Ναυτικό, στα λιμάνια. Εχει ρυθμό 2/4 και δύο μέρη, ένα αργό και ένα γρήγορο. Οι απλοποιημένες μορφές του λέγονται Συρτάκι στη Γαλλία και χορός του Ζορμπά στην ταινία "Αλέξης Ζορμπάς". Αρχικά χορευόταν μόνο από δύο άντρες, ο πρωτοχορευτής δεξιά, τώρα όμως και από γυναίκες. Το στυλ έχει ένταση και ακρίβεια. Περιγράφονται τα βήματα και παραλλαγές, παρατίθενται σχήματα με πέλματα. -[Δήμας 1980;, 183] Κύπρος: Το Χασάπικο χαρακτηρίζουν πολλά διπλά βήματα που καλύπτουν ένα χρόνο μουσικής. Σύμφωνα με τη μουσική φράση, τα βήματα του χορού συνήθως είναι 8 με τα οποία εκτελούμε πάρα πολλές παραλλαγές (φιγούρες). Περιγραφή βασικών βημάτων και παραλλαγών, σχήματα πελμάτων του αργού Χασάπικου και του γρήγορου. -[Πετρόπουλος 1980, 89] Ρεμπέτικα τραγούδια: Τα ρεμπέτικα τραγούδια, από απόψεως χορού, διαιρούνται σε δύο μεγάλες οικογένειες: τα Ζεϊμπέκικα και τα Χασάπικα. Το Τσιφτετέλι είναι μια πολύ κατοπινή ιστορία. Ο Χασάπικος (αργός ή γοργός) χορεύεται από δύο-τρεις μάγκες που είναι εξαιρετικά φίλοι και νιώθουν ο ένας τον άλλο, γιατί ο χορός αυτός απαιτεί τέλειο συγχρονισμό κινήσεων. Ο γοργός Χασάπικος (γνωστός ως Χασαποσέρβικος) είναι πεταχτός και χαρούμενος χορός. Γυναίκα να χορεύει Ζεϊμπέκικο ήτανε πρωτοφανές σκάνδαλο. Εδώ Χασάπικο χορεύουν και γυναίκες. Οι δύο αυτοί χοροί ήρθανε στην Ελλάδα από την Τουρκία. -[Μouzaki 1981, 78] Ελλάδα: Περιγραφή βημάτων του Χασάπικου και σχήματα πελμάτων για τα βασικά βήματα και 11 παραλλαγές. Μουσική καταγραφή. -[Tatsonas 1981, 26] Ελλάδα: Περιγραφή των βημάτων του Χασάπικου και σχήμα με σύμβολα. -[Καβακόπουλος 1981, 25] Βορειοδυτική Θράκη: Ο Χασάπικος είναι χορευτικός σκοπός ή και με τραγούδι, ο πιο γρήγορος από όλες τις χορευτικές μελωδίες της Θράκης. Κυκλικός, πιάσιμο από τους ώμους, τον χορεύουν οι νέοι, μετά από έναν αργό χορό. Δεν εχει καμμιά ομοιότητα με το Χασάπικο της Μικράς Ασίας. Είναι πιο αργός από τον Χασαποσέρβικο της υπόλοιπης Ελλάδας. Τα βήματα βασικά ίδια με τον Στα Τρία, τον Λαγγευτό, τον Σιγανό Ηρακλειώτικο. 6 χρόνοι: 3 βήματα πλάγια δεξιά, 3 βήματα επι τόπου. Το μελωδικό μοτίβο όμως έχει 8 χρόνους, άρα παλιά τα βήματα πρέπει να ήταν 8. Σε άλλες περιοχές η μελωδική φράση έχει ταύτιση με την χορευτική. Σχήμα βημάτων με πέλματα, παράλληλα με μελωδική γραμμή. Ρυθμικά το χορευτικό μοτίβο των 6 βημάτων αποτελείται από τρεις σπονδείους πόδες. Είναι χορός που δεν ταυτίζεται ρυθμικά στους οκτώ χρόνους της μελωδίας κι έφθασε λαθεμένος ως τις μέρες μας. Η σωστή μορφή του Χασάπικου χορού: Ρυθμικά το χορευτικό μοτίβο των 8 βημάτων αποτελείται από τέσσερες σπονδείους πόδες. Είναι χορός που ταυτίζεται σωστά στα μέτρα της φράσεως της μελωδίας και ο λαός άθελά του παραμέρισε τα δύο τελευταία βήματα το έβδομο και το όγδοο. Συνέπεια το τελευταίο μέτρο της μουσικής να είναι η αρχή του δεύτερου όμοιου χορευτικού μοτίβου χωρίς αρχή και τέλος όπως φαίνεται στο σκίτσο για τον Χασάπικο. Σχήμα βημάτων με πέλματα παράλληλα με μελωδική γραμμή. -[Δημητρίου 1983, 153] Σάμος: Ο Χασάπικος δεν χορευόταν όπως ο σημερινός, αλλά όμοια κάπως με τον Μπάλο. -[Μπουσιώτης 1983, 129] Ελλάδα: Περιγραφή βημάτων και σχήμα πελμάτων. -[Μωυσιάδης 1986, 75] Νέα Πέλλα Γιαννιτσών: Aλλος τρόπος εκτέλεσης του χορού, με έξι βήματα και αρχίζοντας με το αριστερό πόδι. Και εδώ χορεύουν τα βήματα στην αρχή αργά και μετά γρήγορα. Περιγραφή βημάτων, παραλλαγές και σχήματα με πέλματα. -[Μωυσιάδης 1986, 241] Ανατολική Θράκη: Το Βαρύ Χασάπικο ή Χασαπιά ή Συρτάκι είναι χορός από την Ανατολική Θράκη, έχει όμως ξεπεράσει τα όρια της Θράκης και χορεύεται σε όλη την Ελλάδα, αλλά και στην Ευρώπη. Βαρύ Χασάπικο-Συρτάκι θα δούμε να χορεύεται σε γλέντια από δύο ως πέντε άτομα. Είναι το αργό-βαρύ μέρος του Χασάπικου. -[Ξεινός 1987, 126] Ιμβρος: Κάθε χορός έκλεινε μ' ένα Χασάπικο. Ηταν το φινάλε. Υστερα από την πολύωρη κούραση, οι χορευτές επιστράτευαν όσες δυνάμεις είχαν στην εφεδρεία και τις έριχναν στο Χασάπικο και τότε γινόταν το "σώσε". Χαρακτηριστικός τύπος Χασάπικου στην Ιμβρο ήταν η "Κάιντα", που χορευόταν σε τρεις φράσεις. Πρώτα "στον τόπο". Πιασμένοι από τους ώμους έκαμαν βήματα δεξιά αριστερά χωρίς να μετακινούνται. Υστερα το ξεκίνημα προς τα εμπρός με γρήγορα βήματα και μετά πίσω με βήματα αργά και μετρημένα, για να επανέλθουν πάλι στο "σημειωτόν". Υστερα τον "κάθιζαν" "ανακούρκουδα" (= ημικαθιστοί), πάνω στα πόδια, έλυναν τα χέρια και χτυπώντας παλαμάκια άνοιγαν και έκλειναν τα σκέλια, ώσπου κάποιοι δεν τους κρατούσαν πια τα κότσια τους και κάθιζαν στον κώλο τους. Οσοι απόμεναν, σηκώνονταν και ξανάρχιζαν. -[Μιχαήλ-Δέδε 1988, 28] Μεσόγεια Αττικής, Αρβανίτες: Μεταξύ των χορών που προτιμούσαν ήταν ο Χασάπικος μόνο για τους άντρες. -[Τζιμούλη κ.ά. 1988, 223] Γουμένισσα Κιλκίς: Το Χασάπικο χορεύεται μόνο από άντρες. -[Αγνουσιώτου & Κατσούλας 1990, 8] Εγγλεζονήσι Σμύρνης: Υπήρχαν ακόμη αντρικοί χοροί, ο Χασάπικος και ο Ζεϊμπέκικος, τους οποίους χόρευαν ανά δύο. -[Πετρόπουλος 1990, 83] Ελλάδα, πεμπέτες: Ο Χασάπικος είναι ένας χορός σε 2/4 που χορεύεται από δύο-τρεις ισοϋψείς φίλους. Ο Χασάπικος έχει βήματα που πρέπει να γίνονται με απόλυτη ομοιομορφία και απόλυτο συγχρονισμό. Ο Χασάπικος έχει και φιγούρες, που επίσης πρέπει να είναι ομοιόμορφες και συγχρονισμένες. Ετσι ο Χασάπικος είναι κατιτί σαν μικρό μπαλέτο. Γι αυτό η φιλία και η ομοιότητα της σωματικής διάπλασης των χορευτών είναι αναγκαίοι όροι. Δύο μη-φίλοι που θα δοκιμάσουν να χορέψουν Χασάπικο είναι βέβαιο πως θα μπερδέβουν τους βηματισμούς και τις φιγούρες. Ενας κοντοσίας κι ένας κρεμανταλάς θα συγκροτούσαν ένα άθλιο χορευτικό ζευγάρι του Χασάπικου. Είχαμε αρκετούς Χασάπικους που χορευόντουσαν από πολλά πρόσωπα, πιασμένα απ' τους ώμους. Οι γυναίκες εδικαιούντο να χορεύουν Χασάπικο. Ο χρόνος των Χασάπικων (2/4) είναι ευκολότατος και μεταδοτικός. Η γκάμα των Χασάπικων αρχίζει από κάποια Χασάπικα τόσο αργά που δεν χορεύονται και τελειώνει στα γοργά Χασάπικα (σέρβικα και ρουμάνικα) που κάνουν τους χορευτές να πετάνε σαν πουλιά. Μου έτυχε να ιδώ βιρτουόζους χορευτές να διπλασιάζουν τα βήματά τους (μέσα στα δοτά χρονικά διαστήματα) ώσπου στο τέλος έπεφταν χάμω λαχανιασμένοι. Ο πιο δύσκολος Σέρβικος ήτανε ο Τακουνάτος, που κανείς πια δεν τον θυμάται. -[Ρούμπης 1990, 281] Μικρά Ασία: Ο Αργός Χασάπικος, ενώ είναι καθαρά παραδοσιακός χορός, με τη μεγάλη διάδοση του μπουζουκιού και του μπαγλαμά άρχισε να χορεύεται στα διάφορα λιμάνια και στις πόλεις, χορογραφήθηκε και εξελίχθηκε σε κάτι τελείως διαφορετικό από την αρχική του προέλευση. Σήμερα χορεύεται σ' όλη την Ελλάδα από άνδρες και γυναίκες και από το εμπορικό κύκλωμα προωθήθηκε τόσο πολύ ώστε να θεωρείται απ' τους ξένους ως ο πιο αντιπροσωπευτικός ελληνικός χορός. Περιγραφή βημάτων και σχήματα. -[EMIREGAL 14C-034-70759, Β7] Μακεδονία: "Μακεδονικό Χασάπικο". Χρ. Ντίνης (γκάιντα). -[GENERALGRAMOPHONEGMG 4002, Β1] Μακεδονία: "Μακεδονικό Χασάπικο", σόλο κλαρίνο. Βαγγέλης Σούκας (κλαρίνο). [Α1] "Ομορφη γλυκειά Πολίτισσα", Χασάπικο Πολίτικο. Κώστας Ρούκουνας (τραγούδι). -[GENERALGRAMOPHONEGGMG 4030] Ελλάδα: Τα 14 Χασάπικα της General. -[INTERSOUNDSIN 3055, Α6] Μικρά Ασία: "Ταταυλιανό Χασάπικο", παραδοσιακό (3.53). Λάζαρος Κουλαξίδης (ακορντεόν), Αγάθωνας Ιακωβίδης (κιθάρα, μπαγλαμάς). -[POLYGRAMBL 1026, Α2] Ταταύλα Κωνσταντινούπολης: "Ταταυλιανό Χασάπικο". [Α5] "Χασάπικο", λατέρνα πολίτικια. [Β1] "Χασάπικο πολίτικο", λατέρνα. Δεν αναφέρονται εκτελεστές. -[VASIPAPVAS 284, Α3] Σμύρνη: "Χασάπικο". Στέφανος Βέζος (τραγούδι). -[VENUSV 1068, Α4] Μικρά Ασία: "Χασάπικος", οργανικό. Δ. Μπαγιας (βιολί), Ν. Στεφανίδης (κανονάκι), Κ. Παλαιολόγου (σαντούρι), Μ. Μπαλαμπάνης (τουμπελέκι). -[Δόμνα Σαμίου ΚΣΔΜ 2, Β6] Μιχαλίτσι Βιθυνίας: "Ρουμπαλιά-Γαρουφαλιά", Χασάπικο (3.26). Δόμνα Σαμίου και ομάδα κοριτσιών (τραγούδι), Νίκος Οικονομίδης (βιολί), Βασίλης Σούκας (σαντούρι), Κώστας Φιλιππίδης (λαούτο), Ανδρέας Παππάς (τουμπελέκι). -[Ενωσις Σμυρναίων POLYDOR 2421022, Β3] Σμύρνη: "Σμυρνέικος Κασάπικος", δρόμος σμυρνέικος, ορχηστρικόν. [Β6] Σμύρνη: "Δε σε θέλω πια", Κασάπικος γοργός, δρόμος χιτζάζ. Χορωδία. -[ΗΧΟΛΟΓΟΣ ΗΛ 111, Α9] Δάσκιο Ημαθίας: "Χασαπιά" (2.48). Γιάννης Σβαρνογιάννης (γκάιντα). -[ΗΧΟΛΟΓΟΣ ΗΛ 112, Β1] Ανατολική Θράκη: "Χασαπιά" (4.05). Χρ. Γιαννόπουλος (γκάιντα), Γ. Ντομπρίδης (ταραμπούκα). -[Θέατρο "Δόρα Στράτου" DS 126, Β1] Μακεδονία: "Χασάπικος". Γιώργος Γευγελής (κρουστά), Αντώνης Ζώρας, Χρήστος Μπατίσης, Χρήστος Γευγελής (ζουρνά, γκάιντα). -[Θέατρο "Δόρα Στράτου" DS 153, 4] Εδεσσα: "Χασάπικο", xορός (2.47). Χρήστος Μπατίστης (γκάιντα), Γιώργος Γευγελής (νταούλι), Αντώνης Ζώρας (τουμπελέκι). Μέτρο 4σημο ή 2σημο. Οπως συνηθίζεται στα μακεδονίτικα Χασάπικα (αντίστοιχα με αυτά που στην νοτιώτερη Ελλάδα ονομάζουν Σέρβικα) η ρυθμική αγωγή επιταχύνεται και ο χορός γίνεται πηδηχτός. -[Λύκειον των Ελληνίδων LCGW 103, Β8] Βόλακας Δράμας: "Αηδόνια δεκατέσσερα", δίστιχα (1.30). Τραγούδι από ομάδα γυναικών. Γρήγορος χορός Χασάπικος, σε 4σημο ρυθμό. Καταγράφονται τα λόγια "Αηδόνια δεκατέσσερα θα στείλω στην αυλή σου...". -[Πανελλήνιος Ομοσπονδία Θρακικών Σωματείων, Α1] Κωνσταντινούπολη: "Χασάπικο", οργανικό (3.38). Γιώργος Καστερόπουλος (λατέρνα), Γιάννης Μπαλλής (ντέφι). -[Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης C.U.P. 45, Δ2] Δυτική Μακεδονία: "Μέσα σε τούτο το χορό", αργό Χασάπικο, (3.17). Ξανθίππη Καραθανάση (τραγούδι), Νίκος Φιλιππίδης (κλαρίνο), Νίκος Οικονομίδης (βιολί), Κώστας Φιλιππίδης (λαούτο), Γιώργος Γευγελής (νταούλι). -[Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ιδρυμα PFF2, Β5] Ξηροπόταμος Δράμας: "Χασάπικος ή χασαπιά". Γρήγορος Χασάπικος που χορεύεται και ως αντικρυστός χορός, σε 4/8. Γ. Αρναούτης (λύρα), Χρ. Τότσιος και Α. Σαμαράς (νταχαρές). -[Σύλλογος προς Διάδοσιν της Εθνικής Μουσικής SDNM 106, Α3] Ρεδαιστός και Σηλυβρία Ανατολικής Θράκης: "Κασάπικο", οργανικό. Ιωάννης Παπόγλου (βιολί), Ιωάννης Καμαριωτίδης (κλαρίνο), Δημ. Παπόγλου (ούτι). -[Σύλλογος προς Διάδοσιν της Εθνικής Μουσικής SDNM 110, Α1] Αγιάσος Μυτιλήνης: "Βουλγάρα", Κασάπικο, οργανικό. Χαρίλαος Ρόδανος (βιολί), Κων. Ζαφειρίου (σαντούρι), Σταύρος Ρόδανος (λαουτοκιθάρα), Σίμων Καράς (επιμέλεια). -[Σύλλογος προς Διάδοσιν της Εθνικής Μουσικής SDNM 117, Α1] Αγριανή Σερρών: "Χασάπικο", οργανικό. Ηλιας Κουβεντάρης (γκάιντα), Βάιος και Κων. Λεμονής (νταϊρέ), Σίμων Καράς (επιμέλεια). -[Σύλλογος προς Διάδοσιν της Εθνικής Μουσικής SDNM 118, Α2] Κωνσταντινούπολη: "Εμένα με το είπανε", Κασάπικο. [Β7] Προποντίδα: "Καροτσέρης", Κασάπικο, οργανικό. Στέφανος Βαρτάνης (βιολί), Νικόλαος Στεφανίδης (κανονάκι), Σταύρος Ανδριανός (λαούτο), Σίμων Καράς (επιμέλεια). |